طرح تفکیک زباله از مبدا
زباله ثروتی ناشناخته
سال ها پیش زمانی که برخی از کارشناسان محیط زیست برای نخستین بار با نگاهی اقتصاد گرا ، از زباله ها به عنوان طلای کثیف یاد کردند تصور اینکه زباله بتواند در چرخه اقتصاد ملی کشورها به عنوان یک منبع تولید درآمد و اشتغال نقش تعیین کننده داشته باشد برای عامه مردم دشوار بود.
از نظر مردم زباله ، پسماندهای آلوده ای بود که به نوعی باید از شر آن خلاص می شدند و برای از بین بردن آن هم چاره ای جز پرداخت هزینه های گزاف معدوم کردن وجود نداشت . هزینه هایی که دولت و یا مردم و یا هردو به طور مشترک باید پرداخت می کردند.
در واقع پسماندها نه تنها فاقد ارزش اقتصادی شناخته شده بودند بلکه به عنوان یک معضل هزینه ساز حضور سنگین خود را بر مردم تحمیل می کردند.
سابقه ساخت پیکره های هنری از آهن قراضه ها و سایر فلزات دوریخته شده به سال ها پیش برمی گردد و چند دهه از زمانی که اولین آثار هنری از پسماندهای فلزی خلق شد و علاقمندان به هنر را شگفت زده کرد گذشته است و اینک بسیاری از آن آثار در موزه های بزرگ و معروف هنر دنیا به عنوان میراث های ارزشمند هنری نگهداری می شود.
فاصله ما از دیگران
در بسیاری از کشورهای دنیا که ارزش واقعی زباله و در عین حال خطر بی توجهی آن شناخته شده است، شیوه های گوناگونی برای بازیابی و استفاده چند باره از زباله ها مورد استفاده قرار می گیرد.
در حال حاضر در چین و کشورهای شرق آسیا کارخانه های بزرگ بازیافت زباله وجود دارد که این کارخانه ها با احیا پسماندها، مواد خام لازم را برای واحدهای تولیدی دیگر که محصولاتشان بازار جهانی دارد فراهم می کنند.
تولید کفش، کاغذ، ورق های فلزی و هزاران چیز دیگر از زباله، در واقع حلقه دوم چرخه تولیدی و اقتصادی عظیمی است که بر پایه ارزش شناسی زباله به وجود آمده است.
در این چرخه عظیم که از جمع آوری پسماندها آغاز می شود و به مرحله بازیافت و تولید مواد اولیه می رسد و از آنجا به تولید کالاهای جدید می انجامد، همه چیز تولید می شود. امروزه در زندگی هر یک از ما چیزهایی وجود دارد که بسیار هم برایمان با ارزش و دوست داشتنی هستند در حالیکه این اشیا ارزشمند از زباله هایی ساخته شده اند که در شکل اولیه شان کثیف، متعفن و چندش آور هستند.
ارزش زباله در چرخه اقتصادی برخی از کشورها چنان بالاست که اندیشه واردات زباله به عنوان ماده خام به طور جدی ذهن کارشناسان اقتصادی و مسولین کشورهای پیشرفته را به خود مشغول کرده است.
طرح تفکیک زباله از مبدا و مشارکتهای مردمی
طرح تفکیک زباله تر و خشک از مبدا یکی از اصلی ترین حلقه های زنجیر بازیافت و بهره برداری از زباله است که اگرچه برنامه ریزی برای اجرای این طرح از سال های پیش مورد نظر بوده اما اجرایی شدن آن اخیرا به طور جدی مورد توجه قرار گرفته است و امکانات لازم برای انجام آن تا حدی فراهم شده است.
بخش اصلی تفکیک زباله تر و خشک در حال حاضر توسط بخش خصوصی انجام می شود، که زباله های خشک را از پسماندهای بیرون ریخته شده جدا می کنند اما نکته مهم در این زمینه آموزش دادن، خانواده برای انجام این تفکیک قبل از بیرون گذاشتن زبالههاست.
طرح تفكیك و بازیافت زبالهها علاوه بر آنكه میتواند شهر را از آلودگیهای زیستمحیطی نجات دهد، در رونق بخشیدن به اقتصاد شهری هم تاثیرگذار خواهد بود؛ چرا كه از سویی گفته میشود اجرای كامل طرح تفكیك زباله از مبدا، 40 میلیارد تومان درآمدزایی به دنبال دارد. چون از هزینههای جمعآوری زباله كاسته میشود و نیز در ایجاد اشتغال و ایجاد توسعه پایدار موثر است.
از سوی دیگر، طی گفته شهردار تهران، بازیافت زبالههای شهر تهران میتواند سالانه خوراك دام، از جمله بیش از 75هزار راس گاو گوشتی را تامین كند.به خوبی مشخص است كه امروزه زبالههای شهری یكی از بارزترین معضلهای بهداشتی و زیستمحیطی شهر به حساب میآیند كه نمیتوان بر این مشكل بزرگ شهری با رویكرد سنتی فائق شد. اما اگر به همین مشكل شهری نگاهی علمی داشت، میتوان پسماندهای مخرب شهری را به فرصتی طلایی برای شهر تبدیل كرد. مدیریت عاقلانه پسماندهای شهری امروز یكی از راههای موثر حفاظت از محیط زیست است.
پس بیایید از این به بعد با دقت بیشتری زبالهها را بیرون بگذاریم. پلاستیک، کاغذ، شیشیه و زباله های تر را از هم جدا کنیم.
گردآوری بخش دانش و زندگی تبیان